‘Oh klinkt leuk, was het lekker?’
‘Was niet eens duur’
‘Had je een goede tafel?’
‘Was maar 50 euro, voor ons tweeën!’
‘Hmmm ja, maar was het gezellig?’
‘Maar 50 euro! INCLUSIEF DE WIJN!’
Koopjes
Herkenbaar? Let er maar eens op: mensen vertellen graag over koopjes. Schoenen in de uitverkoop, flink af kunnen dingen op de nieuwe keuken, een mooie antieke klok op Marktplaats voor een prikkie, een spotgoedkope last minute zonvakantie. Maar het valt me op dat de behoefte het grootst lijkt wanneer het gaat om onderwerpen zoals ‘lekker uit eten gaan’. Culinaire zaken dus waar we eigenlijk van zouden moeten genieten.
Herkenbaar? Let er maar eens op: mensen vertellen graag over koopjes. Schoenen in de uitverkoop, flink af kunnen dingen op de nieuwe keuken, een mooie antieke klok op Marktplaats voor een prikkie, een spotgoedkope last minute zonvakantie. Maar het valt me op dat de behoefte het grootst lijkt wanneer het gaat om onderwerpen zoals ‘lekker uit eten gaan’. Culinaire zaken dus waar we eigenlijk van zouden moeten genieten.
Onbedwingbaar
Hoe komt het dat we lekker eten en de kosten hiervan haast onbedwingbaar in één zin moeten uitspreken? Kunnen de sensaties van onze smaakpapillen en euro's tegen elkaar worden uitgeruild, is het meetbaar? ‘Ober, ik wil graag mijn pasta voor 5 euro goedkoper. Wilt u de smaak evenredig naar beneden laten bijstellen?’ Zoiets?
Hoe komt het dat we lekker eten en de kosten hiervan haast onbedwingbaar in één zin moeten uitspreken? Kunnen de sensaties van onze smaakpapillen en euro's tegen elkaar worden uitgeruild, is het meetbaar? ‘Ober, ik wil graag mijn pasta voor 5 euro goedkoper. Wilt u de smaak evenredig naar beneden laten bijstellen?’ Zoiets?
3 mogelijke verklaringen
Waarom zouden we dit doen? Ik heb een aantal mogelijke verklaringen:
Waarom zouden we dit doen? Ik heb een aantal mogelijke verklaringen:
- Het is een erfenis uit het calvinisme: gij zult niet genieten! Beschouwen we lekker eten eigenlijk als luxe. Daarvan genieten is eigenlijk zondig en daarom kopen we het schuldgevoel af met de gedachte dat het eigenlijk niet echt luxe was. Het was immers maar 50 euro!
- Het heeft te maken met een vorm van gelijkheidsdenken: we willen niet te veel van elkaar verschillen. Verschillen tussen arm en rijk zijn gevoelsmatig gebonden aan een maximale bandbreedte. Als we onszelf wat luxe toestaan dan maken we dat kleiner zodat ‘men er niets van gaat denken’. Doe maar gewoon etcetera. Misschien een moderne variant van het calvinisme, want ook deze verklaring is vrij moralistisch.
- Of is het een uiting van onze koopmansgeest: we hebben er het maximale uit weten te halen (en er zelfs een beetje van genoten, ssst) en dat voor een koopje. Geen cent te veel hoor! Willen we vooral het idee hebben (of geven) dat we de beste deal eruit hebben gesleept, dat we niet opgelicht zijn. Dat we serieus zijn genomen. We weten wat er te koop is en tegen welke prijs.
Kwaal
Is het een typisch Nederlandse kwaal? Ik weet het niet, maar het zou me niet verbazen. Calvinistisch, egalitair, handelsgeest: dat klink herkenbaar in mijn Nederlandse oren. Of zit ik in een cirkelredenering en kan ik mezelf daarom per definitie feliciteren met deze uitkomst?
Is het een typisch Nederlandse kwaal? Ik weet het niet, maar het zou me niet verbazen. Calvinistisch, egalitair, handelsgeest: dat klink herkenbaar in mijn Nederlandse oren. Of zit ik in een cirkelredenering en kan ik mezelf daarom per definitie feliciteren met deze uitkomst?
Ik kan hooguit hopen dat u heeft genoten van deze overdenking.
En ter geruststelling: het is gratis en voor niets!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten